Innowacje deliberatywne – most między samorządami a aktywistami klimatycznymi

Podczas III Krajowego Kongresu Współpracy Lokalnej, który odbył się w dniach 9–10 października 2025 roku w Muzeum Historii Polski w Warszawie, jednym z najciekawszych punktów programu był panel „Innowacje deliberatywne jako przestrzeń dialogu między aktywistami klimatycznymi a samorządem”, zorganizowany przy współpracy z Fundacją Polska z Natury.

Dyskusję moderowała dr hab. Paulina Pospieszna, prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza, a w rozmowie wzięli udział:
• Monika Szewczyk-Wittek, dyrektorka kampanii w Fundacji Polska z Natury,
• Witold Gawda, wiceprezes Kongresu Ruchów Miejskich,
• Bartłomiej Schmidt, prezes zarządu Stowarzyszenia Lepsze Miasto,
• Maciej Wereszczyński, ekspert European Climate Foundation.

Panel poświęcony był praktycznym sposobom tworzenia przestrzeni dialogu między aktywistami klimatycznymi, organizacjami społecznymi i samorządami. Dyskutowano o tym, jak lokalne władze mogą korzystać z narzędzi deliberatywnych, takich jak panele obywatelskie czy konsultacje społeczne, aby podejmować decyzje w duchu współpracy, a nie konfliktu.

Podkreślano znaczenie edukacji, transparentności procesów i aktywnego włączania mieszkańców w kształtowanie lokalnych polityk klimatycznych. Zwracano również uwagę na rolę lokalnych liderów i organizacji, które potrafią łączyć działania oddolne z instytucjonalnym dialogiem.

Szczególnie istotnym punktem debaty była wypowiedź Moniki Szewczyk-Wittek z Fundacji Polska z Natury, która zwróciła uwagę na unikalny charakter pracy organizacji w małych miastach i społecznościach lokalnych:
„Fundacja Polska z Natury działa od trzech lat, głównie w małych miastach. Staramy się włączać do rozmów o klimacie, o środowisku te osoby, które często są z tych rozmów wyłączone. Szukamy liderów, którzy potrafią słuchać innych i przekuwać lokalne potrzeby w realne działania.”

Dodała również, że taki model współpracy prowadzi do trwałych efektów i wspólnego tworzenia rozwiązań:
„To, co robimy, to nie są tylko konsultacje. To są spotkania, w których liderzy lokalni, mieszkańcy i samorządowcy wspólnie diagnozują problemy i szukają rozwiązań. Dzięki temu powstają strategie, które rzeczywiście mają sens.”

Panel zakończył się wspólną refleksją, że prawdziwy dialog klimatyczny wymaga nie tylko narzędzi, ale także zaufania i gotowości do współpracy po obu stronach. Uczestnicy zgodnie podkreślali, że bez udziału społeczności lokalnych, żadna transformacja ekologiczna nie będzie pełna.

Organizatorem Kongresu była Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej.